Sağlık Bakanı Koca, Bilim Kurulu'nun ardından konuştu

Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısının ardından koronavirüs salgınına ilişkin değerlendirme yaptı.

Türkiye'nin 1 milyon kişi başına 2 bin 151 vaka ile dünyada 51. sırada yer aldığına işaret eden Bakan Koca'nın konuşmasından satır başları şöyle:

- KOVİD-19'a bağlı ölümlerde Avrupa ülkeleri ön sıralarda yer almaktadır. 

- Haziran ayında başlayan normalleşme süreci eski hayat tarzımıza dönmek anlamına gelmemeli. 

- Sürpriz yok, beklenen sınırdayız, bu sınırı aşmamak sizin elinizde.

- Türkiye, koronavirüsten ölümlerde 1 milyon kişi başına 57 vefat ile dünyada 47. sırada yer alıyor.

- Virüsün etkisinde henüz bir azalma yok, ama hekimlerin tedavi etme gücünde yükseliş var.

- İnsanlar KOVID-19 ile mücadelede bir zafer elde edemedi. Salgının başlangıcından bu yana dünya en yüksek vaka sayısını gördü. Dünyanın herhangi bir yerinde KOVID-19'a etkili bir ilaç bulunamadı, aşı geliştirilemedi. 

- Bu gerçek tetikte olmamızı, seyiri incelemeyi ve acil müdahaleyi gerektiriyor. 

- Vaka sayısına göre vefat oranının en yüksek olduğu il Gümüşhane, en düşük il ise Kilis.

- Ülkemiz, toplam vaka sayısına kıyasla yüzde 2,67 ölüm oranıyla 81'inci sırada yer almaktadır.

- Gencimiz, yaşlımız maskeye, mesafeye, temizliğe dikkat ederek bu toplumsal harekete güç kattı ve sonuç aldık. 
- Sağlık personelimizin fedakarca çalışması ve güçlü altyapımız bize bir başarı hikayesi yazdırdı. Kara göründü ama deniz hala dalgalı. 

- Ekonomik ve sosyal yönden sürdürülebilir bir mücadele için normalleşme zorunluluktur. Bilinçli, istikrarlı, kararlı adımlarla ilerledikçe dalgalanmalardan korkmayız.

- Normalleşmeyi ne kadar kontrollü hayata çevirirsek o kadar güvende oluruz. Son günlerde vaka sayımızda ve yoğun bakıma alınan hasta sayımızdaki değişmeler dalgalanmaların yansımasıdır. 

- Sürpriz yok, belirlenen sınırdayız. Sahilde el ele tutuşmayan gençlerimizin elinde, maskesiz dışarı çıkmayan, mesafeyi korumak için elinden gelen gayreti gösteren beyefendinin, hanımefendinin elinde.

- Korona hala iş başında ama hastalık kontrol altında. Virüsün şiddetini düşürdüğüne yönelik bir kanıtımız yok ama vakaların şiddetini düşürdüğüne yönelik tespitlerimiz var. 

- İlk günlerde hastalarımız 20 günün üzerinde hastanede kalırken, bu süre 2,9 güne düştü. Yoğun bakımda geçirilen süre ortalaması 18,9 günden 2,7 güne indi. 

- Daha az oranda hasta entübe edilir oldu. Entübasyonda kalma süresi 1 günde 2,6 güne çıktı. Entübe edilenlerin vefat etme oranı önemli oranda düştü. Entübe edilenlerin yüzde 67'si, yoğun bakımdakilerin yüzde 53'ü vefat ediyordu. Şimdi entübe edilenlerin yüzde 4'ü, yoğun bakıma girenlerin yüzde 2'si vefat ediyor.

- Son bir ayda Ankara'da günlük ortalama vaka sayısı 127, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 155, son üç günde ise 177.

- Son bir ayda İstanbul'da günlük ortalama vaka sayısı 653, son bir haftada 620, son üç günde ise 616.

- Son bir ayda İzmir'de ortalama vaka sayısı 32. Son bir haftada 38. Son 3 günde 34. 

- Son bir ayda Bursa'da 64, son bir haftada 84, son üç günde 93, son gün 100'e kadar çıkmış oldu. 

- Kocaeli'de son bir ayda 78, son bir haftada 91, son 3 günde 113. Artış devam ediyor. 

- Konya’da son bir ayda 41, son bir haftada 73, son üç günde 88, son gün 100'e yaklaştı. 

- Son bir ayda Kayseri'de 14, son bir haftada 25, son üç günde 28. 

- Diyarbakır'da son bir ayda 58, son bir haftada 81, son üç günde 87, son gün 100'lere yaklaştı. 

- Van'da son bir ayda 7, son bir haftada 17, son üç günde 14. 

- İldeki kurumlarımız dikkatle takip etmektedir ve tedbirlerini alacaktır.

- Önümüzdeki dönemde genel anlamda sokağa çıkma kısıtlaması gibi bir durumu düşünmüyoruz. Bilim Kurulu'nda gündeme gelmedi.

- Yeni iyileşen hasta sayımız, şu an yeni vaka sayısından daha az. Tedbirlerle vaka sayısını ve riski azaltmalıyız.

- Özellikle bahsettiğim, kontrollü sosyal hayat dediğimiz yeni normalin en önemli kontrol mekanizması 1,5 metreden aşağı olmayan mesafe, maske ve el hijyeni. 

- Dolayısıyla biz hayatın devam ettiğini ama bu hayatın kontrollü olmak zorunda olduğunun altını çiziyoruz. Bu virüs insandan insana bulaşıyor. Gerekli tedbirlere uyulabilir ve gereği yapılırsa tehdit de ortadan kalkmış olur. 

- Özellikle il kurullarımız, illerinde salgının seyrine göre her türlü tedbiri alma noktasında yetkililer. 

- Bu anlamda maske kullanımıyla ilgili 45 ilde gerekli görüldüğü için bu karar alındı. Benzer şekilde ilave olabilecek illerimiz de olabilir. Bunlardan 3 tanesi için Bilim Kurulu'nun önerisi oldu, biri İstanbul, diğeri Ankara, diğeri Bursa. 

- İstanbul'a artış çok ciddi olmamakla birlikte tedbir amaçlı önerilmiş oldu. İl kurullarımız da bu anlamda alınması gereken kararı almış olurlar. 

- Özellikle şu dönemde uygulamada maske zorunluluğu olmasına rağmen bunun sağlanmadığını görüyoruz. 

- Bu noktada sağlanmayan illerimizde veya ortamlarda, topluluklarda, bu vaka sayılarınına arttığını çok net görüyoruz. 

- Israrla ricamız bu anlamdaki tedbirlere olabildiğince dikkat etmeleri noktasında 83 milyon olara gayret içinde olmamız.

- Normalleşme döneminde pik yapıldıktan sonra, bir plato çizdi, daha sonra aşağı düştüğünü hepimiz gördük. 

- Dünyanın birçok ülkesinde görüldüğü gibi dalgalanmalar olabilir. Bu dalgalanmalar tamamen tedbirlerle doğru orantılı. Bu dalgalanma normal bir dalgalanma mı, beklediğimizden fazla olduğunu söyleyebilirim. 

- Bazı bölgelerde, Orta ve Doğu Anadolu'da daha fazla olduğunu biliyoruz.

- YKS ve LGS için kurulun özellikle sınava giriş saatleri ve çıkış saatleri olmak üzere daha güvenilir girişleri sağlamak üzere tedbir alınması, o saatlerde sokağa çıkma yasağı olması hakkında önerisi oldu.

- Vaka sayısında yaş ortalaması, özellikle gençlerin sokağa çıkmasıyla aşağı düştü.

- Sürü bağışıklığının anlamlı olmadığını söyleyebiliriz, şu ana kadar yapılan antikor testlerinde bağışıklık kazanmış kişi sayısı yüzde 1’in altında.

- Deksametazon bir kortizon, bu şimdi değil daha önce, salgının ilk günlerinde gündemimizde olan bir ilaçtı. 

- Daha çok iltihabı önlemek üzere uygulanan bir ilaç. Bu ilaç çalışmada ayakta olan hasta için değil, geç dönem solunum desteği alan hastalara uygulandığında sonuç alındığı belirtiliyor. 

- Hem genel hem de hedefe yönelik uygulamalarımız oldu. Bu ve benzeri ilaçları kullandığımızı, Türkiye'nin kendi algoritmasının ne kadar geniş olduğunu söylemek istiyorum. 

- İngiltere'de bu söylenen ilacı uygun olan hastalara kullandığımızı söylemek istiyorum.

- 18 yaş altı gençlerimizde bir artış olmadığını söyleyebilirim. Demin verdiğim rakamlarda vaka sayısında yaş ortalamasının aşağı düştüğünü ifade ettim. Özellikle gençlerin sokağa çıkmasıyla birlikte bu oranın arttığını. 

- Vefat edenler içinde 65 yaş üstü vefat edenlerin oranı yüzde 93'lere kadar çıkmış oldu. Özellikle şu dönemde giderek bu yaş dağılımı 70'lere, 73,4'e çıktı. 

- Büyüklerimizi bu anlamda daha hassas olmalarını, zorunlu olmadıkça dışarı çıkmamalarını, çıkmaları gerekiyorsa maskesiz çıkmamaları gerektiğinin altını çizmek istiyorum.

- Aşı çalışmaları, iki çalışmadan birinin eylül, birinin ekim ayında klinik çalışma safhasına gelebileceğini söyleyebilirim.

- Bu tür görüntülerin olmasını arzu etmiyoruz. Bununla ilgili gerekli tedbirler ve kararlar alınabilir. Vatandaşımızın daha kendi isteği ve talebiyle bu kurallara olabildiğinde uymasının gerekliliğini söylemeye çalışıyoruz. Ama bazen bunun dozunun kaçtığını görüyoruz.

- (Bağışıklık haritası çalışması) Şu an 153 binin yarısına yakını tamamlandı. Yarısına yakını tamamlanan çalışmanın ön bilgileri ise toplumda PCR ile yapılan numune sonuçlarında, 1000'de 2,2,5'larda olduğunu görüyoruz. Yani çok yüksek olmadığını görüyoruz. 

- İkinci yaptığımız antikor testi. Bununla ilgili yüzde 1,5'ların altında olduğunu görüyoruz, belki de yüzde 1'e yakın olabilir. Bunu bütün Türkiye bazında söylüyoruz. 

- Sürü bağışıklığının aslında öyle anlamlı olmadığını da buradan çok rahat söyleyebiliriz. 

- Bizim buradan hedeflediğimiz birkaç nokta vardı. Biri toplumda gerçekten taşıyıcılığın oranını bilmekti. Çünkü bu taramada semptomu olmayan kişilerdi. 

- TÜİK'le birlikte yapılan örneklem taramasında biz binde 2'lerde olan bir taşıyıcılıktan bahsediyoruz. 

- Herkesin test yaptırmak için gayret içinde olmaması gerektiğini de buradan anlamış oluyoruz. 

- Bir diğer sonuç sürü bağışıklığı kolay sağlanabilir mi? Bu noktadan baktığımızda ise bu oranın demin söylediğim gibi yüzde 1,5'in altında olduğunu görüyoruz. 

- Yani sürü bağışıklığı mantığının da bu anlamda doğru olmadığını anlamış oluyoruz.

- Toplum Bilimleri Kurulu kendi aralarında toplanıyor. Ayrı başkanlığımda da toplantılar yapılıyor. Özellikle sosyolojik ve psikolojik olarak etkileri görmek anlamında çalışmalar yapıyorlar. 

- Önümüzdeki günlerde bununla ilgili geniş bir açıklamaları olmuş olacak. Bununla ilgili gelecek hafta yer yer bir takım açıklamaları yapmaya başlarlar diye düşünüyorum.

- Aşı çalışmaları kimi üniversitelerimizde başladı. Bununla ilgili üç çalışmanın hayvan çalışmaları da devam ediyor. Daha klinik safhasına gelmiş değiliz. 

- Dünyada da klinik safhasına gelen aşı çalışmalarının az olduğunu biliyoruz. Bunun dışında Çin ve Rusya ile işbirliği içinde geliştirmeyi, klinik çalışma bazında bu işbirliğini daha güçlendirmeyi konuştuk. Bununla ilgili bilim heyetlerimiz karşılıklı görüşüyorlar. Bu anlamda önümüzdeki aylar erken dönemde klinik çalışmaların, insan çalışmasının gelebileceğini söylemem zor. 
 

Hibya Haber Ajansı