İşsizlik Sigortası Fonu 9 Ayda Yüzde 55 Artış Gösterdi

İşsizlik Sigortası Fonu, 2022 yılında yaklaşık 197 milyar lira ile kapatılmasının ardından, bu yılın ocak-eylül döneminde yüzde 55 artış göstererek 307 milyar liralık bir büyüklüğe ulaştı. 1999 yılında, isteği dışında işsiz kalan sigortalıların gelir kaybını telafi etmek amacıyla kurulan fon, ilk işsizlik sigortası ödemesinin yapıldığı Mart 2002'den bu yana işsizler için bir güvence olmaya devam ediyor.

Fon, geçen yılı 196 milyar 950 milyon 756 bin lira ile kapatmıştı ve büyümesi, sigortalının prime esas aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanan yüzde 2 işveren, yüzde 1 sigortalı kesintileri ve yüzde 1 devlet payı geliriyle sağlanıyor.

Bu yılın ocak-eylül döneminde, fonun gelirleri 115 milyar lira işçi-işveren primi, 38 milyar lira devlet katkısı, 66 milyar lira faiz geliri ve 19 milyar lira diğer gelirlerden oluştu. Böylece fon, 2023 yılı sonunda yüzde 55 büyüyerek 307 milyar lira varlığa ulaştı.

Söz konusu dönemde, işsizlere toplam 31 milyar 743 milyon lira ödeme yapılırken, teşvik ve desteklere ise 54 milyar lira aktarıldı.

İşsizlik Ödeneği Başvuruları ve Ödeme Süreci

Mart 2002'den 30 Eylül 2024'e kadar toplam 20 milyon 290 bin 834 kişi işsizlik ödeneği için başvuruda bulundu. Bu süre zarfında, ödenek almaya hak kazanan 11 milyon 4 bin 755 kişiye toplamda 94 milyar 945 milyon liranın üzerinde ödeme yapıldı.

İşsizlik ödeneği hesaplamasında, sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları göz önünde bulunduruluyor. Ödeneğin miktarı, işten ayrılmadan önceki son 4 aylık kazancın yüzde 40’ı olarak belirleniyor, ancak bu tutar asgari ücretin yüzde 80'ini aşamıyor. Ayrıca, bu tutardan binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılıyor. Böylelikle, 2024 yılı için 4 ay çalışıp işsiz kalan bir kişi en düşük 7 bin 940 lira, en yüksek 15 bin 880 lira işsizlik ödeneği alacak.

Ödeme Koşulları

İşsizlik ödeneğinden yararlanmak için kişilerin bazı şartları sağlaması gerekiyor. Bunlar arasında, kendi isteği veya kusuru dışında işsiz kalmak, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün içinde hizmet akdine tabi olmak, hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmak ve hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde İŞKUR'a başvuruda bulunmak yer alıyor.

Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda 600 gün sigortalı çalışmış olanlar için işsizlik ödeneği 180 gün, 900 gün sigortalı çalışmış olanlar için 240 gün, 1080 gün sigortalı çalışmış olanlar içinse 300 gün olarak verilmektedir.