Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ağustos ayında TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksini 62,89 seviyesinde açıkladı. Reel efektif döviz kuru, Temmuz ayında 61,23 olarak açıklanmıştı. Haziran sonu döneminden itibaren TRY’de görülen kısmi değerlenmenin Temmuz ve Ağustos dönemlerinde endekse yansıdığını, TCMB’nin erken dönemde parasal gevşemeye gitmeyeceğine dair beklentinin genel performansı olumlu etkilediği gözlenmektedir. Reel efektif döviz kuru Haziran 2021’de 59,69 ile en düşük seviyesini görmüştü.
TCMB’nin tanımına göre nominal efektif döviz kuru, Türkiye’nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre, TRY’nin ağırlıklı ortalama değeridir. Ağırlıklar ikili ticaret akımları kullanılarak belirlenmektedir. Reel efektif döviz kuru ise nominal efektif döviz kurundaki nispi fiyat etkileri arındırılarak elde edilmektedir. Diğer bir deyişle, reel efektif kurun yükselmesi TRY’nin değer kazandığını, gerilemesi ise değer kaybettiğini göstermektedir. TRY’nin değer kazanması, Türk mallarının ihracat açısından pahalılaştığını, gerilemesi ise ucuzladığını göstermektedir. Endeks değeri açısından aşırı değerli ve aşırı değersiz eşikler vardır.
Kurda son dönemde azalan oynaklık ve görece iyileşen görünüm itibariyle, belli oranda toparlanma gözlenmektedir. Bununla beraber, ilerleyen dönem enflasyon ve faiz görünümüne dair belirsizlik TRY’nin değerindeki değişimlerde ana belirleyici rolünü koruyabilir. Öte yandan, TRY’nin performansı Fed başta olmak üzere Merkez bankalarının politikaları kaynaklı dış etkenler tarafından da belirlenecektir. Cari işlemler dengesinde ise; dış ticaret dengesinde ihracat kaynaklı iyileşme ve hizmet dengesindeki iyileşme destekleyici olacaktır. Dış ticaret eğilimleri açısından; dış talepteki olumlu seyir ihracatı desteklerken, TRY’nin değerinin düşük olması ucuz rekabet gücü bağlamında etki etmektedir.
Kaynak:Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı