NASA'nın uzay aracı tarihte ilk kez Güneş'e dokundu

Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesine (NASA) ait uzay aracı Parker Solar Probe, Güneş'in dış atmosferi olarak da bilinen taç küreden (korona) uçmasıyla tarihte ilk kez bir uzay aracı güneşe bu kadar çok yaklaşmış oldu. NASA'dan paylaşılan bilgiler ise şöyle:

"Tarihte ilk kez bir uzay aracı Güneş'e dokundu. NASA'nın Parker Güneş Sondası şimdi Güneş'in üst atmosferi, korona içinden uçtu ve orada parçacıklar ve manyetik alanlar örnekledi.  Yeni kilometre taşı, Parker Solar Probe için önemli bir adımı ve güneş bilimi için dev bir adımı işaret ediyor. Ay'a iniş bilim adamlarının Ay'ın nasıl oluştuğunu anlamalarına izin verdiği gibi, Güneş'in yapıldığı maddeye dokunmak da bilim adamlarının en yakın yıldızımız ve onun güneş sistemi üzerindeki etkisi hakkında kritik bilgileri ortaya çıkarmasına yardımcı olacaktır. 

Washington'daki NASA Genel Merkezinde Bilim Misyonu Müdürlüğü'nün yardımcı yöneticisi Thomas Zurbuchen, "Parker Solar Probe'un "Güneş'e dokunması" güneş bilimi için anıtsal bir an ve gerçekten dikkate değer bir başarıdır. Bu kilometre taşı bize sadece Güneşimizin evrimi ve güneş sistemimiz üzerindeki etkileri hakkında daha derin bilgiler sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda kendi yıldızımız hakkında öğrendiğimiz her şey bize evrenin geri kalanındaki yıldızlar hakkında daha fazla şey öğretiyor." dedi.

Güneş yüzeyine daha yakın daireler çizerken, Parker, güneş rüzgarı da dahil olmak üzere diğer uzay araçlarının göremeyecek kadar uzakta olduğu yeni keşifler yapıyor. Güneş'ten gelen ve bizi Dünya'da etkileyebilecek parçacıkların akışı. 2019'da Parker, güneş rüzgarında geri dönüş adı verilen manyetik zikzak yapıların Güneş'e yakın bol miktarda olduğunu keşfetti. Ama nasıl ve nerede oluştukları bir sır olarak kaldı. O zamandan bu yana Güneş'e olan mesafeyi yarıya indiren Parker Güneş Sondası, artık ortaya çıktıkları bir yeri tanımlayacak kadar yakın geçti güneş yüzeyini.

Koronadan ilk geçiş  ve daha fazla uçuş vaadi  uzaktan incelenmesi imkansız olan fenomenler hakkında veri sağlamaya devam edecek. Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarı'nda Parker Proje Bilimcisi Nour Raouafi: "Güneş'e çok yakın uçan Parker Solar Probe, güneş atmosferinin manyetik olarak baskın katmanındaki korona daha önce hiç yapamadığımız koşulları algılıyor." dedi.

Laurel, Maryland: "Manyetik alan verilerinde, güneş rüzgarı verilerinde ve görsel olarak görüntülerde koronada olduğuna dair kanıtlar görüyoruz. Tam bir güneş tutulması sırasında gözlemlenebilen koronal yapıların içinden geçen uzay aracını gerçekten görebiliriz.” ifadelerine yer verdi.

Her zamankinden daha yakın 

Parker Solar Probe, daha önce herhangi bir uzay aracından daha yakın seyahat ederek Güneş'in gizemlerini keşfetmek için 2018'de fırlatıldı. Lansmanından üç yıl sonra ve ilk gebe kalmadan on yıllar sonra Parker nihayet geldi.

Dünya'nın aksine, Güneş'in katı bir yüzeyi yoktur. Ancak, yerçekimi ve manyetik kuvvetlerle Güneş'e bağlı güneş malzemesinden yapılmış aşırı ısıtılmış bir atmosfere sahiptir. Yükselen ısı ve basınç bu malzemeyi Güneş'ten uzaklaştırırken, yerçekimi ve manyetik alanların onu içeremeyecek kadar zayıf olduğu bir noktaya ulaşır.

Alfven kritik yüzeyi olarak bilinen bu nokta, güneş atmosferinin sonunu ve güneş rüzgarının başlangıcını işaret ediyor. Bu sınırı aşmak için enerjiye sahip güneş enerjisi malzemesi, güneş sistemi boyunca, Dünyaya ve ötesine geçerken güneşin manyetik alanını kendisiyle birlikte sürükleyen güneş rüzgarı olur. Daha da önemlisi, Alfvén kritik yüzeyinin ötesinde, güneş rüzgarı o kadar hızlı hareket eder ki, rüzgardaki dalgalar asla güneşe geri dönecek kadar hızlı hareket edemez  bağlantılarını koparır. 

Şimdiye kadar araştırmacılar, Alfven kritik yüzeyinin tam olarak nerede olduğundan emin değildi. Koronanın uzak görüntülerine dayanarak, tahminler onu Güneş'in yüzeyinden 10 ila 20 güneş yarıçapı 4,3 ila 8,6 milyon mil arasında bir yere koymuştu. Parker'ın sarmal yörüngesi onu yavaşça Güneş'e yaklaştırıyor ve son birkaç geçiş sırasında, uzay aracı sürekli olarak 20 güneş yarıçapının (Dünya'nın Güneş'e olan mesafesinin yüzde 91'i) altındaydı ve bu da onu sınırı geçme konumuna getiriyordu. Tahminler doğruysa doğru.

28 Nisan 2021'de, Güneş'ten sekizinci uçuşu sırasında, Parker Solar Probe, güneş yüzeyinin 18,8 güneş yarıçapında (yaklaşık 8,1 milyon mil) belirli manyetik ve parçacık koşullarıyla karşılaştı ve bu durum bilim adamlarına Alfven kritik yüzeyini geçtiğini söyledi. İlk kez ve nihayet güneş atmosferine girdi.

Justin Kasper, “Er ya da geç, en azından kısa bir süre korona ile karşılaşacağımızı tamamen bekliyorduk” dedi. (BWX Technologies, Inc.'de ve Michigan Üniversitesi'nde profesör. )“Ama buna çoktan ulaşmış olmamız çok heyecan verici.”  

Kaynak:NASA
Hibya Haber Ajansı