Yaşlılarda ihmal ve istismara dikkat

Dr. Nurper Erberk Özen, artan yaşlı istismarına karşı uyarılarda bulundu.

Prof. Dr. Özen, Yaşlılar Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada, 65 yaş ve üzerindeki grubun toplam nüfusa payının yüzde 10’un üzerinde olduğu toplumların yaşlı toplum olarak tanımlandığını belirterek, “Ülkemizde de yaşlı grubun nüfus içindeki oranı giderek artıyor. Yaşlı bireye fiziksel, duygusal veya psikolojik yönden zarar vererek ona acı çektirmek anlamına gelen yaşlı istismarı, son 10 yıldır üzerinde durulan bir aile içi şiddet tipi. Bu kişiyi yalnızlığa terk etme, özgüveninin kaybolmasını sağlama, davranış ve düşüncelerini önemsememe, karar verme mekanizmalarını engelleme ve gücünü zayıflatma, çatışma yaratarak yaşlıyı dışlama, onun yasal ve tıbbi haklarını aramasını engelleme gibi boyutlar da olabilir” ifadesini kullandı.

İstismarda bulunan kişilerin özellikleri

Prof. Dr. Özen istismarda bulunan kişilerin özelliklerini ise şöyle aktardı:

"Bu kişiler, üstlendiği bakım rolünü benimsemez ve zorunlu yapar. Bakım verdiği kişiyle zıtlık içindedir ve kırgın roller üstlenir. Kişilik problemleri (benlik saygısını yitirme, düşünce ve davranışlarını kontrol edememe vb) yaşar. Parasal ve tıbbi problem, evlilik çatışması, işsizlik gibi dış stresleri olabilir. Madde bağımlısı olabilir veya şiddet ve istismarı çözüm olarak algılıyor olabilir. Eğer istismarcı aile bireylerinden biri ise, çoğunlukla yaşlı tarafından dile getirilmez. İstismar ve ihmali anlayan veya gözlemleyenler sıklıkla yaşlı bireyin evine giren, onunla tanışan ve yaşam koşullarını bilen kişilerdir. İstismarın en iyi tanımlandığı durumlar; yaşlının fiziksel istismara, ihmal ve sömürüye maruz kaldığı durumlardır. En tipik saldırı türü cinsel saldırılardır. Bu tür saldırılar genellikle genital yaralanmalar türünde ve bilinmeyen bir saldırgan tarafından evde gerçekleşmektedir. Ekonomik istismar ise yaşlı kişi faturalarını ödeyemediğinde, yiyecek ya da önemli gereksinimlerini karşılayamadığında, diğer kişilerin durumu fark etmesi ile ortaya çıkar."

“Ev dışındaki bireylerle de arkadaşlık ilişkilerinizi geliştirin”

Yaşlılara sosyal ilişkilerin sürdürülmesini, ev dışındaki bireylerle de arkadaşlık ilişkileri geliştirilmesini öneren Prof. Dr. Özen, “Evde yalnız kalmayın, geçmişinde şiddete başvuran veya madde kullanım öyküsü olmayan birisiyle yaşayın. Sizi yasal açıdan koruyacak birilerinden destek ve öneri alın. Banka hesaplarınızı veya sosyal güvenlik evraklarınızı kontrol edecek düzenlemeler yapın ve destek alın. Yanınızda güvenebileceğiniz biri olmadıkça ve incelemeden herhangi bir doküman veya evrakı imzalamayın. Koruyucu hizmetler sunan ajanslar, kurumlar, güvenlik birimleri veya güvenebileceğiniz birinin (doktorunuz, arkadaşınız vb.) telefon numarasını sürekli yanınızda bulundurun" şeklinde konuştu.