Endişe veren vaka sayı artışı

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

Vaka sayısında tekrar artışların gözlenmesiyle piyasalarda geçen hafta perşembe günü aniden başlayan ikinci dalga endişeleri fiyatlamalarda etkili olmaya devam ediyor. ABD vadelilerinde bu sabah %2'yi aşan düşüşler gözleniyor. Yine Asya borsa endeksleri de baskı altında kalırlarken,  Dolar hariç "her şeyi sat" teması tekrar ediyor. Ons Altın %0,3, Brent petrol %4 civarında satıcılı bir görüntü sergilemekteler. Gelişmekte Olan Ülke para birimlerinin önemli bir kısmı da satıcılı bir görüntü sergilerlerken, TL'deki  baskı görece sınırlı. Buna karşın negatif risk ortamında BIST100 endeksi güne %0,5 - %1,0 arasında satıcılı bir görüntüyle başlayabilir.

 
   

MAKROEKONOMİ

                                     
İkinci dalga endişelerinin izlenmesiyle haftaya borsalar düşüşle başlıyor. Mayıs ayında Çin perakende satışlar ve sanayi üretimi beklentilerden zayıf gelse de bir önceki aya göre toparlanma gösterdi.

Geçen haftaki Fed toplantısı sonrası bu hafta başta Fed Başkanı Jerome Powell olmak üzere yoğun bir şekilde Fed üyelerinin konuşmaları bulunuyor. Trump, koronavirüs salgını nedeniyle ara verdiği seçim mitinglerine Oklahoma'da yapacağı mitingle yeniden başlıyor. Almanya'da yarın açıklanacak ZEW endeksinin yanı sıra Brexit görüşmeleri, Japonya ve İngiltere Merkez Bankası faiz kararı haftanın dikkat çeken gelişmeleri olacak.

• ABD'de ekonomik gidişata ilişkin en güncel durumu görmek açısından bölgesel Fed anketleri izlenecek. Bu bağlamda bugün haziran ayına ilişkin New York Fed İmalat Endeksi, perşembe günü Philadelphia Fed İş Dünyası Görünümü endeksi takip edilecek. Yarın da mayıs ayı perakende satışlar verisi ve sanayi üretimi izlenecek. ABD'de mayıs ayı işsizlik oranı beklentilerin aksine önemli bir şekilde düşmüştü. Bu bağlamda ekonominin yavaş yavaş açılmaya başlanması ve kısmi de olsa düşen işsizlik verisiyle beklentiler perakende satışların mayısta aylık %7,4 yükseliş göstermesi yönünde. Nisan ayı salgın sebebiyle zorlu bir süreç yaratmış ve sanayi üretimi aylık %11'in üzerinde bir düşüş göstermişti. Fakat mayıs ayıyla birlikte üretime tekrar dönülmesiyle bu rakamın mayısta aylık %3 artış göstermesi yönünde.  Ayrıca son zamanlarda olduğu gibi perşembe günü açıklanacak işsizlik maaşı başvurularında da istihdam piyasasındaki toparlanma işaretlerinin kalıcı olup olmadığına dair ipucu aranacak.
• İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE), faiz oranlarında herhangi bir değişim yapması beklenmezken, ekonomiyi ve Hazine'nin borçlanmasını desteklemek adına varlık alım programında 100 milyar GBP artışa gitmesi beklenmekte. Ülkede ayrıca cuma günü açıklanacak ve nisan ayında tarihi dip seviyelerde gelen mayıs ayına ilişkin perakende satışlar verisi ve salı günkü işsizlik verilerinden tüketici harcamalarının seyrine ilişkin ipucu aranacak. Euro Bölgesi'nde yarın ZEW Beklenti Anketi ve çarşamba günü mayıs ayına ilişkin TÜFE verisi izlenecek.
• Bu hafta Japonya, Brezilya, Rusya, İsviçre, Norveç ve Endonezya Merkez Bankaları toplantıları bulunmakta. BoJ'un önemli bir değişiklik yapması beklenmezken, Rusya, Brezilya ve Endonezya Merkez Bankası'nın faiz indirmesi beklenmekte. Ayrıca dünya küresel ticaretinde salgın sonrası herhangi bir iyileşme olup olmadığı Asya'da yayınlanacak verilerden takip edilecek. Salgının diğer bölgelerde devam etmesi Asya ülkeleri verilerine de yansımaktaydı. Bu bağlamda çarşamba günü yayınlanacak Japonya ihracat verisi önemli olacaktır. Ayrıca Singapur, Hindistan ve Endonezya'nın da dış ticaret verileri dikkate değer.

Yurt içinde ise bugün mayıs ayı merkezi yönetim bütçe dengesi, konut satışları, salı günü konut fiyat endeksi, cuma günü haziran ayına ilişkin TCMB Beklenti Anketi takip edilecek.

• Bütçe dengesi, nisan ayında 43,2 milyar TL açık vermiş, 12 aylık kümülatif bütçe açığı 141,9 milyar TL'ye yükselmişti. Bütçe açığının GSYH'ye oranı ise yaklaşık %2,7 seviyesinden %3,2 seviyesine doğru hızlanmıştı. Nisan ayında iç talepteki zayıflık vergi gelirlerine yansımış, salgının ekonomik aktivite üzerindeki etkisini sınırlandırmak amacıyla alınan önlemler neticesinde nisan ayında harcamalar kısmi artışa geçmişti. Bütçe dengesindeki görünüme ışık tutması için daha önce açıklanan Hazine nakit dengesine bakıyoruz.  Hazine nakit açığı mayıs ayında, mart ve nisan ayına göre önemli düşüş göstererek 9,7 milyar TL gerçekleşti. Bununla uyumlu olarak bütçe açığının makul seviyelerde gelmesini beklemekteyiz.
• TCMB Beklenti Anketi'nde anket katılımcıları, bir önceki mayıs ayına ilişkin ankette, GSYH tahminlerinde aşağı yönlü revize yapmıştı. Cuma günü açıklanan sanayi üretimi verisinin de beklentilerden kötü gelmesi bu noktada GSYH büyüme tahminlerine negatif etki yapabilir. Bir önceki ankette petrol fiyatları ve talep görünümünün dikkate alınmasıyla yıl sonu ve gelecek 12 ve 24 aya yönelik enflasyon beklentileri iyileştirilmeye devam edilmişti. Açılan ekonomilerle petrol fiyatları hafif yukarı yönlü seyir izlese de TL'deki son dönemdeki görünümle enflasyon beklentilerinde belirgin değişiklik beklemiyoruz. Cuma günü açıklanan nisan ayına ilişkin cari dengenin de beklentilerden yüksek gelmesi cari denge beklentisine ise sınırlı yukarı yönlü baskı yapabilir.  Olası swap anlaşması ile son zamanlarda görece stabil seyreden kurun etkisiyle USD tahmininde çok fazla değişiklik beklemiyoruz.

Nisan ayında cari işlemler dengesi, açık veren hizmet dengesi ve genişleyen dış ticaret dengesiyle birlikte yaklaşık 4,5 milyar USD beklentilerin üzerinde 5,1 milyar USD açık verdi ve aylık olarak Mayıs 2018'den beri verilen en büyük açık oldu. Seyahat gelirlerini içeren hizmet dengesi ise Aralık 2007'ten bu yana ilk kez açık verdi.  Yıllıklandırılmış bazda cari denge nisan ayında 1,3 milyar USD fazladan 3,3 milyar USD açığa yöneldi. Mart ayında enerji ve altın hariç cari denge 21 ay aradan sonra açık vermişti, nisan ayında da hızlanarak 3,3 milyar USD açık verdiğini görüyoruz. Geçici verilere göre mayıs ayında ihracatın, ithalattan daha hızlı azalışını sürdürdüğünü ancak dış ticaret açığının nisan ayına göre daha ılımlı seyrettiğini gözlemliyoruz. Önümüzdeki dönemde salgının gidişatı ihracat rakamlarında ve turizm rakamlarında belirleyici olacak ana unsur.

Nisan ayı sanayi üretimi verisinin açıklanmasıyla birlikte ikinci çeyreğe ilişkin sanayi üretiminde en kötünün ne olabileceğine dair fikre ulaşmış bulunuyoruz. Nisan ayında takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %31,4 daraldı. Foreks anketinde beklentiler arındırılmış veride ortalama %17,6 düşüş yönündeydi.  Yıla sanayi üretimi momentumunu artırarak başlamış fakat mart ayında yavaşlamış, yine de ilk çeyreğe ilişkin %4,5 gelen büyüme verisine önemli katkı yapmıştı. Yılın 2.çeyreğinin başlangıcında kamu sağlığına ilişkin alınan tedbirlerin etkisiyle ekonomik faaliyetler durma noktasına geldi ki veri bunu yansıtmakta. 

Alınan tedbirlerle nisan ayında daralma belirginleşti. Mayıs ayıyla birlikte atılmaya başlanan normalleşme adımları ile birlikte  baz etkisi de önümüzdeki 2 ayda daralmadaki seyri görece kısıtlayıcı bir faktör olabilir. Yılın ikinci çeyreğinden itibaren normalleşme adımları ile sanayi üretimi de büyüme trendine devam edebilir.
                              
Sanayi üretiminden ayrı olarak perakende satış hacmi verisi de açıklandı. Büyümenin talep yönünü göstermesi açısından takip ettiğimiz bir gösterge olan perakende satış hacmi de yıllık %19,3 daraldı. Perakende satış hacmi ekonomideki tüketim talebi açısından öncü göstergelerden.  Bu açıdan bakıldığında ikinci çeyrekte tüketici talebi ekonomiye yeterli katkıyı yapamayacaktır. Fakat mayıs ayıyla birlikte bu trendin kırıldığını TCMB banka ve kredi kartı harcama verilerinden görebilmekteyiz.  Nisan ayındaki %25,6'lık düşüşün ardından, mayıs ayında %43,6 artış göstermekte. Ayrıca perakende satış verisine baktığımızda  geçen ay olduğu gibi yıllık bazda gıda ve içecek kaleminin arttığını online alışveriş hariç diğer kalemlerde ise düşüşler olduğunu görmekteyiz. Tüketici davranışları açısından geçen ayda olduğu üzere insanların salgın dönemiyle temel ihtiyaç harcamalarını artırdığını, zaruri olmayan kalemlerde ise kısıntıya gittiğini göstermekte ve bu trendin bir süre daha devam etmesi beklenmekte.

ŞİRKET HABERLERİ 

Alarko Holding (ALARK, Nötr): Şirket Yönetim Kurulu hisse başına brüt 0,079 TL (net: 0,06715 TL) kar payı dağıtımı kararı almıştır. Konunun gündemde yer alacağı Genel Kurul Tarihi 14.07.2020'dir. Teklif edilen nakit kar payı hak kullanım tarihi 23.10.2020, ödeme tarihi 27.10.2020 olup; 12.06.2020 tarihli kapanış fiyatına göre temettü verimi %1,5 olarak hesaplanmaktadır.

Şekerbank (SKBNK, Nötr): Uluslararası Derecelendirme Kuruluşu Fitch Ratings Şekerbank'ın "B-" olan Uzun Vadeli Yerel ve Yabancı Para İhraççı Temerrüt Notu'nu, "B" olan Kısa Vadeli Yerel ve Yabancı Para İhraççı Temerrüt Notu'nu, "b-" olan Finansal Kapasite Notu'nu, "BB+(tur)" olan Uzun Vadeli Ulusal Derece Notu'nu ve Sermaye Benzeri Tahvil Notu'nu negatif yönlü izlemeye almis; ayrıca Banka'nın Sermaye Benzeri Tahvil Notu'nu derecelendirme kriterlerinde yapılan bir güncelleme nedeniyle "CCC+"dan "CCC"ye revize etmiştir. Destek Notu "5" olarak teyit edilmiştir.

SEKTÖR HABERLERİ 

Bankacılık: Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu, Türkiye Uzun Vadeli İhracat Finansmanı Garantisi Projesi için Türk Eximbank'a sağlanacak 250 milyon euro tutarında kısmi kredi garantisini onayladı. Dünya Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, proje, 250'den az çalışana sahip ihracat odaklı küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) ile 250-1500 çalışanı olan orta-büyük ölçekli işletmelerin uzun vadeli finansmana erişimini artırmayı amaçlıyor.  Garantili kredi tutarlarının en az %70'inin ihracat odaklı KOBİ'lere sağlanacak alt krediler için kullanılacağı belirtilen açıklamada, garantili kredi tutarlarının en az %10'unun kadınları kapsayıcı şirketlere kullandırılacak kredilere ayrılacağı kaydedildi. Kaynak: Bloomberg

Havacılık: İstanbul Havalimanı'nda üçüncü bağımsız pisti, Devlet Konukevi ve cami, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle hizmete açıldı. İGA'dan yapılan açıklamaya göre, açıldığı ilk yılda küresel bir "hub" olan İstanbul Havalimanı'ndaki söz konusu pist, saatlik uçak iniş-kalkış kapasitesini 80'den 120'ye çıkaracak.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ 

Ard Grup Bilişim Teknolojileri (ARDYZ): FOLLOWINO-Salgın Önlem ve Sosyal Mesafe Kontrol Sistemi Projesinin yurt içi ve yurt dışı, satışı ve teknik desteği için yapılan stratejik iş ortaklığı görüşmeleri sonucunda; Şirket, FOLLOWINO Projesinin Türkiye ve KKTC'de olmak üzere satış ve teknik destek hizmetlerini yaygınlaştırmak amacı ile ilk olarak HİTAY Holding A.Ş. bünyesinde bulunan TEKNOSER Bilgisayar Teknik Hizmetler Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş. ile stratejik iş ortaklığı sözleşmesini 12/06/2020 tarihinde imzalamıştır.

Demisaş Döküm(DMSAS): Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgınının etkilerini azaltmaya yönelik alınan tedbirler kapsamında; Bilecik İli Vezirhan Beldesinde bulunan fabrikamızda ikmal ve talaşlı üretim birimleri hariç döküm hatlarında 05.06.2020 tarihli açıklamasında belirtilen 08.06.2020 - 15.06.2020 tarihleri arasındaki üretim duruşunun, Avrupa Ülkeleri ve Türkiye'de bulunan müşterilerden alınan geri bildirimler neticesinde 22.06.2020 tarihine kadar uzatıldığı duyurulmuştur.

Metro Holding (METRO): Metro Ticari ve Mali Yatırımlar Holding'in %100 bağlı ortaklığı Metro Turizm'in paylarının halka arzı için çalışmalara başladı. Şirket yaptığı açıklamada halka arz için 14 Haziran tarihinde yönetim kurulu kararı alındığını duyurdu. Metro Turizm'in halka arzı için ilk çalışma 2011 Kasım'ında başlatılmıştı. (Kaynak: Dünya)

Park Elektrik Üretim Madencilik (PRKME): Şirket bağlı ortaklığı Konya Ilgın Elektrik Üretim San ve Tic. A.Ş.'nin (Konya Ilgın) 12 Haziran 2020 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında, Park Teknik Elektrik Madencilik Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin (Park Teknik) sahip olduğu Hermaksan Marka 2017 imalatı 1 adet 300 ton/saat kapasiteli İri Devre ve İnce Devre Kömür Zenginleştirme (Lavvar) Tesisi'nin Konya Ilgın'ın devam eden madencilik faaliyetlerinde kullanılmak üzere, ilgili tesisin Park Teknik'in Türkiye Muhasebe Standartları kayıtlarındaki net defter değeri (3,4mn TL) ve benzer tesisler için yapılan piyasa araştırmaları dikkate alınmak suretiyle tespit edilen KDV hariç 4mn TL bedel ile Park Teknik'ten nakden ve peşin olarak satın alınmasına karar verilmiştir.

FAİZ PİYASALARI

Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %7,66 seviyesinden %7,69 seviyesine yükseldi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 163,7 milyar TL ile 137,4 milyar TL'si (46 milyar TL haftalık, %8,25 + 91,4 milyar TL 3 aylık %7,53) repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın 26,3 milyar TL'si %7,25'ten piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.


ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, ikinci dalga endişeleriyle kısmi baskı altında ve %0,67 seviyelerinde seyretmekte.

Yurt içi tahvil ve bono piyasasında, cuma günü eğri genelinde genel olarak yataya yakın bir seyir mevcuttu, verim eğrisinin uzun tarafında ise sınırlı düşüş gözlemledik.

 

Kaynak:Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı