Piyasalara analitik bakış

Dün ne oldu…

Güne pozitif başlamasına rağmen seans içinde 8.329-8.534 aralığında satıcılı bir seyir izleyen BİST100 Endeksi, %2,12 azalışla 8.333,14 puandan günü tamamladı. Bankacılık Endeksi %1,56 ve Sınai Endeksi %2,03 azalış gösterdi. Türkiye 2 ve 10 yıllık tahvil faizleri bir önceki kapanışa göre değişmeyerek sırasıyla %23,72 ve %26,46 seviyelerinde sabit kaldı. Dolar/TL 27,43-27,67 ve Euro/TL 28,70-29,09 aralığında hareket etti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 412,1 oldu.

Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan geçici dış ticaret istatistiklerine göre Eylül ayında ihracat, yıllık %0,3 artarak 22,67 milyar dolara yükselirken, ithalat %14,1 azalışla 27,66 milyar dolara geriledi. Böylece dış ticaret açığı %48,1 azalarak 4,99 milyar dolar oldu.

Morgan Stanley raporunda, yeni ekonomi yönetiminin geleneksel bir politika çerçevesine geçiş yapmasıyla beklentilerin olumlu hale geldiğini ancak zorlukların devam ettiğini belirtti. TCMB’den Ekim ayında 500 baz puanlık bir faiz artırımı daha bekleyen Morgan Stanley, faiz artırımının Kasım’da 250 baz puan ile süreceğini öngördü. Yerel seçimlerin süreci yavaşlatabileceğini de belirten Kurum, Mart ayından sonra sıkılaştırmanın devam edeceğini, 2024 ikinci çeyrekte faiz oranının %40 olacağı tahmininde bulundu.

TCMB Eylül ayına ilişkin fiyat gelişmeleri ile ilgili değerlendirmede Eylül ayında üniversite ücreti, okul servisi ve yurt ücreti gibi eğitimle bağlantılı kalemlerin yüksek fiyat artışları ile öne çıktığı, kirada süregelen yükseliş eğiliminin güçlendiği belirtildi.

Eylül'de TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru 55,52 oldu. Böylelikle iki ayda TL'nin reel değeri % 14 artış kaydetti.

ABD Borsaları günü pozitif bir seyirle tamamladı. Dow Jones Endeksi %0,39 artarak 33.129,55 puana, S&P 500 Endeksi %0,81 artışla 4.263,75 puana ve Nasdaq Endeksi %1,35 kazançla 13.236,01 puana yükseldi. Avrupa Borsaları günü karışık seyirle tamamladı.

ABD'de 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı, 29 Eylül ile sona eren haftada %7,53 ile Kasım 2000'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. ABD’de ADP özel sektör istihdamı Eylül ayında 89 bin arttı. Beklenti 160 bin artış olacağı yönündeydi. ABD'de fabrika siparişleri, Ağustos ayında %1,2 ile piyasa beklentilerinin üzerinde artış gösterdi. ABD’de Eylül ayında S&P Global hizmet sektörü PMI 50,1 ve bileşik PMI 50,2 olarak gerçekleşti. ISM hizmet sektörü PMI ise Eylül ayında 53,6 seviyesine geriledi.

Dün PMI veri akışı açısından yoğun bir gün oldu. Almanya’da Eylül ayında hizmet sektörü satınalma yöneticileri endeksi (PMI), 50,3’e yükselirken, hizmet ve imalat sektörlerini kapsayan bileşik PMI ise 46,4 olarak gerçekleşti. İngiltere’de hizmet sektörü PMI, 49,3 ve bileşik PMI 48,5 değerlerini aldı. Euro Bölgesi’nde hizmet sektörü PMI, 48,7 ve bileşik PMI 47,2 oldu. PMI verilerinde 50 seviyesinin üstü büyümeye işaret ederken, bu seviyenin altı daralmayı gösteriyor.

Euro Bölgesi'nde ise üretici fiyat endeksi, Ağustos ayında aylık %0,6 artarken, yıllık bazda %11,5 azaldı. Euro Bölgesi'nde perakende satışlar, Ağustos’ta aylık %1,2 ve yıllık %2,1 geriledi.

Bugün ne bekliyoruz…

Yeni güne başlarken Asya piyasaları, karışık bir seyir izliyor. Dow Jones vadeli endeksi %0,19 ekside. Dolar/TL 27,57 ve Euro/TL 29,09 seviyelerinden işlem görüyor. Dolar endeksi 106,6 seviyesinde bulunurken Euro/Dolar paritesi 1,0515 sınırında. Brent tipi petrol 86,3 dolardan, altının onsu 1.824,2 dolardan ve gramı ise 1.616,9 liradan alıcı buluyor. 

Bugün yurt içinde önemli bir veri akışı bulunmazken yurt dışında ABD’de dış ticaret dengesi, işsizlik başvuruları ve toptan stoklar verileri takip edilecek. TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan, Fas'ın Marakeş kentinde yapılacak Dünya Bankası Grubu ve Uluslararası Para Fonu (IMF) Yıllık Toplantıları kapsamında uluslararası fonlar ve yatırım bankalarıyla bir araya gelecek.

Uzun vadede ne bekliyoruz…

8,20x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %9,2 primli. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

Eylül ayında %4,75 artan TÜFE’nin Eylül 2023 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Ekim ayında %4,42, 2023 yılı sonunda %67,22 ve 12 ay sonrasında %44,94 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2023 sonunda 30,14, 12 ay sonrasında ise 37,26 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2023 sonunda 44,3 milyar dolar, 2024 yılında ise 33,8 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2023 ve 2024’te sırasıyla %3,9 ve %3,8 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %30,00, 3 ay sonrasında %34,73 ve 12 ay sonrasında ise %32,44 olması beklenmektedir.

Rapor için tıklayınız.

https://www.bmd.com.tr/application/files/4416/9648/9404/Piyasalara_Analitik_Bakis_05.10.2023.pdf

Kaynak:BMD Araştırma