Ana Sayfa Teknoloji Kim Kimdir? Gündem Siyaset Ekonomi Asayiş Eğitim-Bilim Kültür-Sanat Sağlık-Yaşam Dünya Spor Yerel Haberler
Cumhurbaşkanı Erdoğan: 'Bizim için milletimize verdiğimiz her söz namus sözüdür'
Cumhurbaşkanı Erdoğan: "Bizim için milletimize verdiğimiz her söz namus sözüdür"
Bakan Kacır: 'Bilim merkezlerimizde 865 bin gencimizi bilim dünyasıyla buluşturduk'
Bakan Kacır: "Bilim merkezlerimizde 865 bin gencimizi bilim dünyasıyla buluşturduk"
Cumhurbaşkanı Erdoğan: TCG Anadolu Çanakkale Boğazı’nda
Cumhurbaşkanı Erdoğan: TCG Anadolu Çanakkale Boğazı’nda
Cumhurbaşkanı Erdoğan: 'Çanakkale ruhu yolumuzu aydınlatmaya hep devam edecek'
Cumhurbaşkanı Erdoğan: "Çanakkale ruhu yolumuzu aydınlatmaya hep devam edecek"
LGS başvuruları başladı
LGS başvuruları başladı
HABERLER>SAĞLIK-YAŞAM
15 Mayıs 2022 Pazar - 12:04

Takıntılarınızın nedeni OKB olabilir

Sürekli tekrar eden, yineleyici düşünce ve davranışlara yol açan obsesif kompulsif bozukluk, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Günlük hayatta takıntıların hayat akışını engellemesi ve ilişkilerin olumsuz etkilenmesi gibi durumların yaşanmaya başlanması OKB’ye işaret ediyor olabilir.

Takıntılarınızın nedeni OKB olabilir

Sürekli tekrar eden, yineleyici düşünce ve davranışlara yol açan obsesif kompulsif bozukluk, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Günlük hayatta takıntıların hayat akışını engellemesi ve  ilişkilerin olumsuz etkilenmesi gibi durumların yaşanmaya başlanması OKB’ye işaret ediyor olabilir. Olması gerekenden fazla ‘el yıkama, kontrol etme, sayma, düzenleme’ gibi işlerin sık sık yapılması en yaygın görülen davranış biçimidir.

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Psikiyatri bölümünden, Doç. Dr. Oya Bozkurt ‘obsesif kompulsif bozukluk belirtileri ve tedavi yöntemleri’ hakkında bilgi verdi.

Obsesyon (saplantı); saçma ve mantık dışı bulunmasına rağmen kişinin isteği dışında ısrarlı ve zorlayıcı bir şekilde aklına gelen yineleyici düşüncelerdir. Kompülsiyonlar (zorlantı) ise kişinin gerçekleştirmek zorunda hissettiği tekrarlayıcı davranışlar ya da zihinsel eylemlerdir. Anksiyete yaratan obsesyonlardan kurtulmak için yapılan bu davranışlar bir kısır döngü yaratarak aslında sıkıntıyı daha da artırırlar. 

TİPİK OBSESYON VE KOMPÜLSİYONLAR NEDİR?

Tipik kompülsiyonlar  el yıkama, kontrol etme, sayma, düzenleme şeklinde görülürler. Evden çıkmadan önce kapılar, pencereler, ocaklar sık sık kontrol edilir. Dışarıya çıktıklarında mikrop kapma ya da aşırı kirlenmiş olduğu düşüncesiyle eve gelindiğinde sayısız ve çeşitli temizlenme ritüelleri yapabilirler. İleri derecede el yıkayanlarda ellerin derisinde sabun ve deterjan izleri, hatta yaralar görülebilir. Otomobil plakaları, evlerin numaraları, apartmanların kaç kat olduğu sayılabilir. Kimilerinde kanser, AIDS gibi hastalık obsesyonları olabilir. Bir şeyi kuralına göre yaptım mı yapmadım mı, düşündüm mü düşünmedim mi kuşkuları içinde bunalan hastalar etrafındakileri de bunaltabilirler. 

Bu hastalar genellikle titiz, düzenli ve kusursuzluk arayan kişilik yapısı gösterdiklerinden dışa vuran davranışlarında düzenli, titiz, aşırı kontrollü ve kuralcıdırlar. Düşüncelerinde sürekli bir tereddüt ve kararsızlık dikkati çeker. 

Yaygın obsesyon belirtileri:

Pislik veya mikrop bulaşmasından korkma

Başkasına zarar vermekten korkma

Hata yapmaktan korkma

Rezil olmaktan veya sosyal açıdan kabul edilemez bir şekilde davranmaktan korkma

Şeytanca veya günahkar düşünmekten korkma

Düzen, simetri, kusursuzluk ihtiyacı

Aşırı kuşku ve sürekli güvence ihtiyacı

Yaygın kompülsiyon belirtileri:

Tekrar tekrar yıkanma, duş alma veya ellerini yıkama

El sıkışmayı veya kapı tokmağına dokunmayı reddetme

Kilit, ocak gibi şeyleri sürekli kontrol etme

Rutin işleri yaparken içinden veya yüksek sesle sürekli sayı sayma

Sürekli bir şeyleri belli bir biçimde düzenleme

Belirli bir sıraya göre yemek yeme

OKB TANISI HANGI DURUMLARDA ALINIR? 

Obsesyon ve kompulsiyonlar günde 1 saaten daha uzun zaman alıyorsa ve zamanın boşa harcanmasına yol açıyorsa OKB akla gelmelidir.

OKB (OBSESİF KOMPÜLSİF BOZUKLUK) TEŞHİSİ NASIL KONUR?

OKB için laboratuvar testi yapılmaz. Doktor hastanın ritüellere ayırdığı zaman da dahil olmak üzere hastanın belirtilerini değerlendirerek teşhisini koyar. En önemli tanı kriteri kişinin hoşuna gitmese de bazı düşünce ve davranışları tekrar tekrar yapmalarıdır. Ayrıca bunlarla geçen süre de önemlidir. Herkesin ufak tefek takıntıları olabilir. Örneğin -evden sağ ayakla çıkmak veya sebzelerin mutlaka sirkeli suda bekleterek temizlenmesi gibi alışkanlıklar olabilir. Bu alışkanlıklar ne zaman ki defalarca ve uzun saatler boyu olmaya başlıyorsa, kişi bu sebeple mutfaktan çıkamıyorsa o zaman bir problem vardır diye düşünülmelidir, çoğu hasta bu davranışlarının abartı olmadığını düşünebilir.

Bir şeyi devamlı, çok fazla düşünmemek mi lazım? Bu bizi obsesif kompülsif mi yapar? (Mesela ocağı kapattım mı diye 3-5 kere kontrol etmemek mi lazım?) 

Günlük yaşantımızın gerektirdiği ölçüde elbetteki dikkat, kontrol ve düşünmemizi zorunlu kılan bir çok durum vardır. Bunları olağan düzeyde düşünmek hastalık anlamına gelmez. Zaten OKB bir hastalıktır kişi neyi ne kadar düşüneceğini ve uygulayacağını snırlayamaz elinde olmadan böyle bir tutum sergiler. Yani bir şeyi 3-5 kere yapmak OKB yapmaz OKB olduğu için 3-5 kere yapar.

Hasta yakınları nasıl davranmalı?

Genellikle yakınları bu takıntıları fark ederler. Bu durumda iki yönlü bir tutum sergileyebilmektedirler;  ya hastaya –senin bir şeyin yok, aklın başında, nasıl yenemezsin bunu- diyerek sürekli uyarıcı ve eleştirel davranabilirler ya da - sen farkında değilsin ama takıntıların var doktora gitmelisin- şeklinde olabilir. Burada en doğru yaklaşım bir sorun olduğunu fark ettiklerinde sürekli uyarmak veya tersine bir şeyin  yok diyerek geçiştirmek değil; bir sorun olduğunu ve doktora gitmesi gerektiğini söylemektir.

OBSESİF-KOMPÜLSİF BOZUKLUĞA NEDEN OLUR?

Nedeni tam olarak anlaşılmamış olsa da, araştırmalar biyolojik ve çevresel faktörlerin OKB ile ilişkili olabileceğini göstermiştir. 

Biyolojik faktörler: Araştırmalar serotonin adı verilen nörotransmiterin seviyesinin düşmesi ile OKB gelişimi arasında bir bağlantı saptamıştır. Serotonin dengesizliğinin ebeveynden çocuğa geçtiğine dair kanıt da vardır. Bu da obsesif-kompülsif bozukluğun genetik olabileceğinin göstergesidir 

Çevresel faktörler: Bazı çevresel stres yaratıcı faktörler OKB’yi tetikleyebilir. Belirli çevresel faktörler ise kişide var olan bu rahatsızlığı kötüleştirebilir. Bunlar;

Taciz

Yaşamsal değişiklikler

Hastalık

Sevilen birinin ölmesi

İş veya okulla ilgili değişiklikler veya problemler

İlişkiyle ilgili kaygılar

OKB (OBSESİF KOMPÜLSİF BOZUKLUK) NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Hastalık genellikle süreğen ve inatçı bir gidiş gösterir. Başlangıçta hastalar saplantı ve zorlantılarını gizlemeye çalışırlar. Kendi çabalarıyla yenebileceklerini düşünürler. Genellikle yaşam kaliteleri ciddi şekilde etkilenmeye başladığında ve çevresindekilerin de bıkıp usanmasından sonra psikiyatristlere başvururlar. OKB kendi kendine geçmez, bu yüzden tedavi edilmesi önemlidir. En iyi tedavi yöntemi ilaç ve bilişsel davranış terapisidir. 

Bilişsel davranış terapi: Bilişsel davranış terapisinin hedefi, obsesif-kompülsif bozukluğu olanların ritüellerini gerçekleştirmeden korkularıyla yüz yüze gelmelerini ve anksiyetenin azaltılmasını sağlamaktır. Bu terapi obsesif-kompülsif bozukluğu olanlarda sıkça görülen abartılmış veya felaketler içeren düşünceleri azaltmaya da odaklanılır. 

İlaç tedavisi: Trisiklik antidepresanlar, selektif serotonin geri alım inhibitörleri OKB tedavisinde yardımcı olabilir. Hastaların ilaç ve bilişsel davranış terapisine cevap vermedikleri şiddetli vakalarda Eloktrokonvulsif Terapi (EKT) veya beyin cerrahisi kullanılabilir. EKT esnasında hastanın başına elektrotlar takılır ve beyne nöbete sebep olan bir dizi elektrik şoku verilir, bu nöbetler beyinde nörotransmitterlerin salınmasına sebep olur.

Sürekli tedavi sonucunda hastalar normal veya normale yakın yaşam sürerler. Erken teşhis her zaman tedavi süresini azaltır.

Hibya Haber Ajansı

 
Koronavirüs salgınında günlük vaka sayısı bin 407 oldu
 
“Karabağ’ın Mirası” sergisi AKM’de kapılarını açtı
YORUMLAR
 Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 

Bu haber henüz yorumlanmamış...

FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
KATEGORİDEKİ DİĞER HABERLER
Dünya Hipertansiyon Gününde tansiyon ve nabız ölçümü yapılacak
“HayATIMın HIZI Kontrolümde” projesi kapsamında, 17 Mayıs Dünya Hipertansiyon ...
Güçlü akciğerler için mutlaka tüketilmesi gereken 11 besin
Modern kent yaşamı, sağladığı birçok konforun yanı sıra, tütün kullanımını ...
Canlı doğan bebek sayısı 1 milyon 79 bin 842 oldu
Canlı doğan bebek sayısı 2021 yılında 1 milyon 79 bin 842 oldu. Canlı ...
 
Zeytinyağı damar sağlığını korumada etkili oluyor
Zeytinyağının antioksidan madde içeriği sayesinde LDL oksidasyonu önleyerek ...
Bahar ve yaz aylarında bu besinlere dikkat
Isınan havalarla birlikte tezgahlar da renklenmeye, bahar ve yaz ayları ...
Cildi yenilemek için 6 altın öneri
Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Süleyman ...
 
Sarı kantaron yağının 9 etkili faydası
Dünyada ve ülkemizde sarı çiçekleriyle bilinen sarı kantaron, ılıman ve ...
Diyetin vazgeçilmez 11 besini
Her bir besinin günlük beslenmeye ve vücuda farklı faydası var. Kivi, ...
Diyetin vazgeçilmez 11 besini
Her bir besinin günlük beslenmeye ve vücuda farklı faydası var. Kivi, ...
 
ANKARA GAZETESİ
YAZARLAR
Durak Avcıoğlu
Durak Avcıoğlu
Hrant Dink Cinayeti ve Hukukun Üstünlüğü: Siyasi Manipülasyon ve Toplumsal Bölünme
Erkan Zorlu
Erkan Zorlu
İşsizlik ve Enflasyon Arasında İnce Bir Denge
Dilek YILMAZ
Dilek YILMAZ
Siyasette İddialar ve Siyasi Oyunlar: Gerçekler ve Algılar
Münir SAATCİ
Münir SAATCİ
Milletvekilleri Belediye Başkanlığına Aday Olmamalı
Vedat Bilgin
Vedat Bilgin
Veda zamanı
Ülker Piriyeva
Ülker Piriyeva
Fransa'nın dış politikası tamamen değişmeli
ANKARA
TWITTER'DA ANKARA GAZETESİ
FACEBOOK'TA ANKARA GAZETESİ
ÇOK OKUNANLAR
ÇOK YORUMLANANLAR
ANKET
Türkiye'nin aktif dış politikasını nasıl buluyorsunuz?

Doğru Buluyorum
Yanlış Buluyorum
Fikrim Yok

Sonuçları göster Anket arşivi
ARŞİV
Ana Sayfa Teknoloji Kim Kimdir? Gündem Siyaset Ekonomi Asayiş Eğitim-Bilim Kültür-Sanat Sağlık-Yaşam Dünya
KünyeHakkımızda KünyeKünye İletişimİletişim FacebookFacebook TwitterTwitter Google+Google+ RSSRSS Sitene EkleSitene Ekle Günün HaberleriGünün Haberleri