Türk Dil Kurumu (TDK) Başkanı Prof. Dr. Mert, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’nun yeni binasında gerçekleştirilen 10. Uluslararası Türk Dili Kurultayı sonrasında Türk dünyasında farklı bilim dallarında kullanılan terimleri bir araya getirerek ortak bir platformda toplama hedeflerini açıkladı.
Kurultaya 21 ülkeden 190 akademisyenin katıldığını ve 140'tan fazla bildiri sunulduğunu belirten Mert, sunulan bildirilerin her birinin kendi alanındaki güncel bilgilerden oluştuğunu vurguladı.
Kurultayın sonuçlarına değinen Mert, "Büyük Türkçe dil modeli, Ulusal Türkiye Derlemi, dijitalleşme ve yapay zeka konularına daha fazla ağırlık vermemiz gerektiğini gördük." ifadelerini kullandı.
"Türk Dünyasında Terimler Ortak Bir Platformda Toplanacak"
Prof. Dr. Mert, Türk dünyasında terim birliğini sağlamayı amaçladıklarını ve bu doğrultuda TDK'nın bünyesindeki 200'den fazla terim sözlüğünü bir yazılımda topladıklarını söyledi. Yazılımda her bilim dalıyla ilgili İngilizce terimlerin, Türkiye Türkçesi karşılıklarının ve farklı Türk lehçelerindeki karşılıklarının yer alacağını belirten Mert, bu sistem sayesinde Türk dünyasındaki terim ortaklıklarının ve farklılıklarının ortaya konulacağını ifade etti.
Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde kurulan Terim Komisyonu ile gelecekte ortak terimlerin oluşturulması veya terimlerin birbirine yakınlaştırılması konularını görüşeceklerini belirten Mert, "Terim birliğini sağlayamasak bile, bilim dallarındaki terimleri Türk dünyasında birbirine yaklaştırma gibi bir amacımız var." dedi.
Ortak Türk Alfabesi Üzerinde Uzlaşıldı
Prof. Dr. Mert, iki hafta önce Bakü’de yapılan toplantıda, Türk Devletleri Teşkilatı bünyesindeki alfabe komisyonunun, Türk dünyasında 34 harften oluşan ortak bir alfabe konusunda mutabakata vardığını hatırlattı. Kurultayda bu konuya ilişkin bildiriler de sunulduğunu belirten Mert, Türkiye ve Azerbaycan alfabelerinde herhangi bir değişiklik olmayacağını, ancak Özbekistan’ın alfabesinin Türkiye Türkçesine yaklaştırılacağını, Kazakistan ve Kırgızistan’ın ise büyük ölçüde aynı harfleri içeren ayrı Latin alfabelerine geçiş yapacaklarını ifade etti. Mert, bundan sonraki sürecin bu ülkelerin parlamentolarında yürütüleceğini söyledi.